VHS krijgt financieel presentje

De Rabobank doet weer een diepe graai in haar zak. Al bijna traditioneel speelt ze in oktober, ruim voor de komst van de Goedheiligman, voor Sinterklaas. Tal van verenigingen in den lande krijgen dezer dagen een financieel steuntje in de rug. Ook de Vereniging Historisch Sneek mocht een flinke duit uit de kadokas van de Rabo Club Support ontvangen.

Voorzitter Ko Smorenburg (links op de foto) en bestuurslid Feike Damstra (die onlangs zijn duizendste aflevering van de rubriek ‘Se het ut weest’ in het Sneeker Nieuwsblad zag afgedrukt!) kregen woensdag 9 oktober ten kantore van de bank aan het Martiniplein uit handen van de directie een reuzencheque ter waarde van 1365,33 euro. Beiden moesten even wat wegslikken, want dat bedrag lag dik 400 euro’s hoger dan vorig jaar.

De Sneker klanten – de coöperatieve bank spreekt zelf liever van ’leden’ – zijn de VHS blijkbaar steeds beter gezind. Zij konden de vorige maand een stem uitbrengen op de club of goed-doel-instelling van hun voorkeur. Ook enkele andere organisaties uit Sneek – en in de grote rest van Nederland – delen in de winst: in totaal liefst 35.000 verenigingen, met driekwart miljoen leden. Die krijgen te samen bijna 20 miljoen op hun bankboekje bijgeschreven.

Heel veel medelijden hoeven we nu ook weer niet met de 2,3 miljoen leden tellende bank te hebben, want alleen in de eerste helft van dit jaar boekte zij al een nettowinst van 2,7 miljard euro… Ons bestuur hoor je er niet over; dat kan nu een gat in zijn begroting ‘dichten’. ,,Blijft toch mooi dat ze bij de bank denken: ook de VHS gaan we wat schenken”.

Boterbomen, klinkers, gave waag, bruin fruit en kiekje

Foto’s: Jan Blaauw  – Tekst: Willem Altena

Wie ver reist, kan een lang verhaal vertellen. Maar van een eendaags touringcartripje door de Súdwesthoek kan je ook heel wat opsteken. De 54 VHS’ers en ene Bolswarder ITS-buschauffeur hoorden dinsdag 30 september nogal op en keken ogen uit van wat er in Balk en Workum aan erfskip nog te bewonderen is.

En helaas tegelijkertijd is verdwenen… Zoals in Gaasterlands hoofdplaats, waar vlakbij het monumentale raadhuis de fameuze boterwaag een prooi van de slopershamer werd, zo vertelde rondleider Johan Heegsma. De Snekers snapten zichtbaar zijn verdriet, want zij delen in hun stad immers eenzelfde verlies.

Niet lang getreurd, want al gauw ging het na kijkjes langs mini-riviertje De Luts bij It Bûterhûs (bouwjaar 1633), Balkster boterbomen (iets jonger) en doopsgezinde kerk naar uitspanning Teernstra voor een oppeppende bak koffie met sprits. Dorpsrondleider Johan Heegsma verzorgde een smeuïg tussendoortje over de voorname historie van zijn boterdorp. De naam Balk – in ’t Engels uit te spreken als ‘bok’ – was ooit zelfs in Londen een begrip, beweerde hij.

Het gezelschap toog vervolgens naar Koudum. In dorpscentrum De Klink hield VHS’ clubhistorica Alice Booij tussen soep en geserveerde lunchbroodjes door een leerzame causerie over hoe Súdwesthoeksters zich door de eeuwen heen van A naar B bewogen. In het begin ging dat echt niet in een rechte lijn, want er was altijd wel een moeras of stuk ondergelopen land waar je te paard, te voet of te kar omheen moest.

Dan maar een vaart graven en er met een bootje op uit. Roeiend, trekkend, zeilend, later zelfs tuffend. Totdat iemand klinkers en daarna asfalt uitvond, waardoor aldoor meer wegen werden aangelegd en ook het kleinste gat (Lytsewierrum) op de grootste stad (Sneek!) aansloot.

Kostte de kuier Koudum-Workum eertijds een halve dag struikelen, nu is dat stukje over de N359 op zes dikke buswielen een peuleschilletje. In het zonovergoten, sfeervolle centrum van het IJsselmeerstadje werden de Waterpoortstedelingen bijgepraat over het behoud van de (daar wél nog volledig gave!) waag en het al net zo schitterende stadhuis.

Voor een afsluitend koel sapje en heet bruin fruit zette het gezellige gezelschap koers naar Bolsward. Naar de Blend, om preciezer te wezen, het leuke horeca-onderkomen in het voormalige gemeentehuis aan de Jongemastraat.

Tussen Bolsward en Sneek tenslotte gebeurde er eigenlijk niks bijzonders. Behalve dan dat sommigen zich alvast opmaakten om ‘un bitsje netsjes’ op het klassieke kiekje naast de bus op het Schuttersveld te kunnen staan…

Het mag dan al meerdere generaties zijn geleden, de Tweede Wereldoorlog is en blijft een boeiend onderwerp. En dan vooral de ‘sporen’ ervan zijn intrigerend, zeker als die in je eigen woonplaats terug te vinden zijn. Inleider Sietse Wierda, bekend als stadsgids en een van de mensen achter de populaire Kursus Sneekology, nam dinsdagavond 23 september zijn ruim en aandachtig gehoor in De Schuttersheuvel bijna twee uren terug in de oorlogsjaren 1940-1945. Er gebeurden onder de Duitse bezetter de meest nare dingen – waaronder niet in het laatst het wegvoeren van Joodse plaatsgenoten naar (vernietigings)kampen -, maar daar stonden ook onbaatzuchtige, risicovolle daden van verzet tegenover. Families die (Joodse) onderduikers in huis verstopten en (jonge) mannen en vrouwen die zich, op meerdere wijze, tegen de bezetter keerden. Wierda wees daarbij op de koperen ‘struikelstenen’ die jaren na de oorlog op straat voor de huizen van Joden iets verhoogd in stoep of straat zijn aangebracht. Een fysieke herinnering aan een tijd die naar hij hoopt – en velen met hem hopen – nimmer zal terugkeren. De eerstvolgende thema-avond houdt de Vereniging Historisch Sneek op 25 november, ook dan in het wijkgebouw aan de Harmen Sytstrastraat. De (koninklijke) fabriek Douma Staal staat die avond centraal.